دینام خودروهای معمولی امروزی بین ۷۰ تا ۱۵۰ آمپر برق تولید می کنند. اما این عدد بسته به نوع خودرو، مدل و تجهیزات الکتریکی آن می تواند از ۵۰ آمپر برای خودروهای کوچک شروع شده و تا ۲۵۰ آمپر یا بیشتر برای خودروهای لوکس و مجهز ادامه یابد. آمپر دینام خودروی شما یک شاخص حیاتی برای سلامت سیستم برق خودرو است. توجه به علائم هشداردهنده و انجام سرویس های دوره ای (مانند بررسی کشش تسمه دینام) می تواند از کاهش آمپر دینام و خرابی ناگهانی و هزینه های سنگین تعمیر جلوگیری کند.
دینام چیست و چگونه کار می کند؟
پیش از پرداختن به عدد دقیق، درک عملکرد دینام ضروری است. دینام در واقع ژنراتور خودروی شماست. وظیفه اصلی آن، تأمین برق کلیه قطعات برقی خودرو (از چراغ ها و رادیو تا سیستم جرقه زنی) و در عین حال، شارژ مجدد باتری در حین روشن بودن موتور است. دینام انرژی مکانیکی را از موتور گرفته و آن را به انرژی الکتریکی تبدیل می کند. اگر دینام از کار بیفتد، خودرو تنها تا زمانی می تواند حرکت کند که شارژ باتری تمام شود.
چگونه آمپر دقیق دینام خودروی خود را پیدا کنیم؟
برای اطلاع از عدد دقیق، سه روش مطمئن وجود دارد:
- دفترچه راهنمای خودرو: مطمئن ترین منبع، دفترچه خودروی شماست که در بخش مشخصات فنی، آمپر دینام قید شده است.
- پلاک روی دینام: اغلب بر روی بدنه دینام یک برچسب یا پلاک فلزی نصب شده که مدل و حداکثر جریان خروجی (بر حسب آمپر) روی آن درج شده است.
- مشورت با تعمیرکار متخصص: یک تعمیرکار می تواند با نگاه به دینام یا مراجعه به کاتالوگ های فنی، آمپر آن را به شما اعلام کند.
جدول آمپر دینام بر اساس نوع خودرو
برای درک بهتر، آمپر معمول دینام را در انواع خودروها دسته بندی کرده ایم:
توضیحات | محدوده آمپر معمول | نوع خودرو |
این خودروها به دلیل مصرف برق پایین و تجهیزات ساده، به دینام های کم آمپر مجهز هستند. مثال: پراید، پژو ۲۰۶ | ۵۰ – ۸۰ آمپر | خودروهای شهری کوچک و اقتصادی |
رده گسترده ای از خودروها مانند تیبا، ساندرو، رانا، پژو ۲۰۷ و ۴۰۵ در این دسته قرار می گیرند. این عدد برای تأمین برق سیستم های استاندارد کافی است. | ۸۰ – ۱۲۰ آمپر | سدان های خانوادگی و SUV های معمولی |
خودروهایی مانند تندر ۹۰، دوگانه سوزها، SUV های بزرگ و وانت ها به دلیل امکان نصب تجهیزات بیشتر، به دینام قوی تری نیاز دارند. | ۱۲۰ – ۱۸۰ آمپر | خودروهای شاسیبلند، وانتها و خودروهای مجهز |
خودروهای مانند BMW سری ۷، مرسدس بنز و خودروهایی که به طور خاص برای سیستم صوتی پرقدرت (اسپیکرهای ساب و آمپلیفایر) تقویت شده اند، نیاز به دینام های بسیار پرقدرت دارند. | ۱۸۰ – ۲۵۰+ آمپر | خودروهای لوکس و مجهز به سیستم صوتی پرقدرت |
چه عاملی بر میزان آمپر دینام اثر می گذارد؟
میزان آمپر دینام خودرو شما عمدتا توسط مصرف برق خودرو و نوع و مدل آن تعیین می شود. خودروهای مجهز به سیستم های الکتریکی بیشتر و پیچیده تر، به دینام های پرقدرت تری نیاز دارند.
علاوه بر این، شرایط محیطی و کاری نیز بر عملکرد دینام اثر می گذارند. برای مثال، رانندگی در ترافیک های سنگین یا مناطق گرمسیری که استفاده از کولر و فن ها حداکثر است، باعث افزایش بار روی دینام می شود. همچنین، نصب تجهیزات برقی اضافی مانند سیستم های صوتی پرقدرت یا چراغ های LED می تواند نیاز به دینامی با آمپر بالاتر را ایجاد کند.
علائم هشدار دهنده خرابی دینام
اگر دینام خودروی شما ضعیف شده یا خراب است، با این علائم روبرو خواهید شد:
- کم نور یا سوسوزن چراغ ها: مخصوصا وقتی پدال گاز را فشار می دهید یا در حالت درجا کار می کنید.
- روشن شدن چراغ هشدار باتری: این چراغ که شبیه نماد باتری است روی صفحه کیلومتر روشن می ماند.
- بوی سوختگی یا صدای جیرجیر: بوی سیم سوخته می تواند از سوختن سیم پیچ های دینام باشد و صدای جیرجیر نیز نشان از شل بودن یا فرسودگی تسمه دینام دارد.
- استارت ضعیف یا خاموشی ناگهانی خودرو: اگر باتری سالم است اما استارت نمی خورد، احتمالا دینام وظیفه شارژ باتری را انجام نمی دهد.
- خالی شدن سریع باتری.
سوالات متداول
- آیا می توان دینام خودرو را با نمونه قوی تر تعویض کرد؟
بله، اما این کار باید توسط یک متخصص انجام شود. اگر تجهیزات برقی پرمصرف (مانند سیستم صوتی پرقدرت، کولرهای گازی مسافرتی و…) نصب کرده اید، ارتقای دینام یک ضرورت است. - اگر آمپر دینام کمتر از نیاز خودرو باشد چه می شود؟
در این حالت، دینام به طور مداوم تحت فشار قرار می گیرد، داغ می کند و طول عمر آن به شدت کاهش می یابد. در نهایت می سوزد و باتری نیز به دلیل شارژ نشدن، دچار آسیب می شود. - تفاوت دینام و آلترناتور چیست؟
در خودروهای قدیمی از دینام (Dynamo) و در خودروهای مدرن از آلترناتور (Alternator) استفاده می شود. آلترناتورها کارآمدتر، کوچک تر و قوی تر هستند. اما در گفتگوهای عامیانه، هر دو را “دینام” می نامند.