باتری خودرو یکی از مهم‌ترین اجزای سیستم برقی ماشین محسوب می‌شود و بدون آن، موتور خودرو روشن نمی‌شود و سیستم‌های الکتریکی کار نخواهند کرد. یکی از سوالات رایج رانندگان در رابطه با مدت زمان شارژ شدن باتری ماشین توسط دینام است که باتری سالم با شارژ متوسط به طور معمول بین نیم ساعت تا دو ساعت زمان می‌برد تا به شارژ قابل قبول برسد. برای بررسی حالات مختلف شارژ شدن باتری ماشین با دینام در ادامه مقاله با ما همراه باشید.
عوامل موثر بر خالی شدن باتری ماشین
در این قسمت به بررسی عوامل موثر بر خالی شدن باتری ماشین می‌پردازیم:
- روشن ماندن مصرف‌کننده‌های برقی: چراغ‌های جلو، چراغ سقفی یا تجهیزات برقی از قبیل سیستم‌های صوتی یا شارژهای متصل که بعد از خاموش کردن خودرو روشن بمانند، منجر به تخلیه سریع باتری می‌شوند.
- نقص در سیستم شارژ (دینام): در صورتی که دینام یا رگولاتور ولتاژ به درستی عمل نکند، باتری شارژ کافی دریافت نخواهد کرد و شل بودن یا پارگی تسمه دینام نیز می‌تواند همین مشکل را ایجاد کند.
- فرسودگی یا ضعف باتری: عمر مفید باتری ۲ تا ۴ سال است و پس از آن ظرفیت ذخیره و نگهداری انرژی کاهش یافته و باتری در مقابل تخلیه سریع‌تر آسیب‌پذیر می‌شود. پدیده‌هایی مثل سولفاته شدن صفحات داخلی نیز توانایی شارژگیری باتری را محدود می‌کنند.
- وجود نشتی جریان (مصرف پنهان): بعضی از قطعات معیوب از قبیل یونیت‌های الکترونیکی، سیستم قفل مرکزی یا تجهیزات جانبی نصب شده در حالت خاموش نیز برق مصرف کرده و باتری را تخلیه می‌نمایند.
- شرایط محیطی: دمای پایین به طور مستقیم ظرفیت شارژدهی باتری را کاهش داده و دمای بالا منجر بع تبخیر الکترولیت و کوتاه شدن عمر باتری می‌شود. در نتیجه اقلیم محل استفاده نقش مهمی در عملکرد و دوام باتری دارد.
- الگوی رانندگی: استفاده مکرر از خودرو در مسیرهای کوتاه و خاموش و روشن کردن‌های پی‌درپی، از شارژ کامل باتری توسط دینام جلوگیری می‌کند و در بلندمدت به تخلیه سریع آن می‌انجامد.
- مشکلات اتصالات و کابل‌ها: سولفاته شدن یا شل بودن قطب‌های باتری و اتصالات مربوطه مانع انتقال صحیح جریان می‌شود. همچنین خرابی فیوزها یا کابل‌های برق نیز می‌تواند منجر به اتلاف انرژی یا تخلیه غیرعادی باتری گردد.
- تجهیزات و لوازم برقی غیر استاندارد: نصب سیستم‌های صوتی پرقدرت، چراغ‌های زنون یا سایر لوازم برقی غیر استاندارد، بار زیادی به باتری تحمیل می‌کند. این امر هم عمر باتری را کاهش داده و هم احتمال تخلیه سریع آن را بیشتر می‌کند.
چگونگی عملکرد دینام در شارژ شدن باتری
دینام یک ژنراتور کوچک بوده که با حرکت موتور خودرو انرژی مکانیکی را به برق تبدیل می‌کند و این برق جهت تأمین انرژی مصرفی خودرو و شارژ باتری مورد استفاده قرار می‌گیرد. هنگامی که باتری ضعیف باشد و یا خودرو در طولانی مدت روشن نشده باشد، دینام شروع به شارژ باتری کرده تا انرژی لازم جهت راه‌اندازی مجدد موتور ماشین فراهم شود.
زمان لازم برای شارژ باتری ماشین با توجه به قدرت دینام
وقتی باتری کاملاً یا تا حد زیادی خالی می‌شود، مدت زمان لازم برای شارژ دوباره آن به چند عامل از جمله ظرفیت باتری، قدرت دینام، میزان مصرف برق خودرو و شرایط رانندگی بستگی دارد. در ماشین‌های جدید با دینام قوی‌تر (۱۰۰ آمپر به بالا) باتری سریع‌تر شارژ می‌شود و برای روشن کردن مجدد پس از تخلیه، معمولاً ۱۰ تا ۲۰ دقیقه رانندگی کافی است. برای رسیدن به حدود ۸۰ درصد شارژ، حدود ۳۰ تا ۶۰ دقیقه رانندگی لازم است.
در ماشین‌های معمولی با دینام استاندارد (۵۰ تا ۸۰ آمپر) اگر باتری تقریباً خالی باشد، برای اینکه تا حدی شارژ شود که استارت بعدی بزند، حدود ۱۵ تا ۳۰ دقیقه رانندگی کافی است اما برای اینکه باتری تقریباً پر شود (مثلاً ۸۰ درصد)، نیاز به ۴۵ دقیقه تا ۱.۵ ساعت رانندگی مداوم دارید. شارژ کامل تا ۱۰۰ درصد معمولاً زمان بیشتری می‌خواهد.
در ماشین‌های قدیمی یا با دینام ضعیف (زیر ۵۰ آمپر) شارژ شدن خیلی کندتر بوده و ممکن است برای رسیدن به حد استارت مجدد، ۳۰ تا ۴۵ دقیقه رانندگی لازم باشد. برای رسیدن به حد مناسب (۷۰ تا ۸۰ درصد) تا ۲ ساعت رانندگی مداوم نیاز است.
البته باید به این نکته نیز توجه داشته که رانندگی در جاده با دور موتور مناسب باتری را سریع‌تر شارژ می‌کند ولی در ترافیک و دور موتور پایین مدت زمان آن طولانی‌تر می‌شود.
سخن پایانی
همانطور که گفتیم مدت زمان شارژ باتری ماشین با دینام بستگی به ظرفیت باتری، دور موتور، میزان شارژ اولیه، سلامت باتری و شرایط رانندگی دارد که با توجه به این عوامل، راننده می‌تواند برنامه‌ریزی بهتری برای استفاده از خودرو داشته باشد و از مشکلات ناشی از تخلیه باتری جلوگیری کند. رعایت نکاتی مانند استفاده بهینه از تجهیزات برقی و بررسی دوره‌ای باتری و دینام، عمر باتری را افزایش می‌دهد. چنانچه قصد خرید باتری با کیفیت و مطمئن را دارید، سایت مشهد باطری بهترین انتخاب برای تهیه انواع باتری اصل و استاندارد است.
